Coronovirüsü güçleniyor, mali varlıklar hastalanıyor
Çin’de coronovirüsü salgının önünün alınacağına dair en ufak bir işaret dahi yok. Ölü sayısı resmi olarak 81’e çıkarken, vaka sayısı da 2.860’a revize edildi. Ülkede izole tıbbi giysi ve maske stoklarının tükendiği rapor edildi. Yahoo News’a konuşan bir Çin’li yetkili virüsün her gün mütasyon yoluyla güçlendiğini itiraf etti. Daha kötü haber ise sırf pazar günü 800 civarında yeni vaka teşhis edilirken, artık Hong Kong ve Macao’da da salgın emareleri var. Diğer ülkelerde ise İngiltere yoğun testler uyguluyor, fakt henüz virüs-pozitif hastaya rastlanmadı.
Yatırımcılar yeni haftaya salgının ekonomik giderini hesaplayarak giriyor. Hastalığı iyileştirecek ya da önleyecek bir aşı olmaması, her türlü projeksiyonu aşan yayılma hızı ve Beijing’in geleneksel kötü haberleri saklma alışkanlığı yatırımcıları çok rahatsız ediyor. Ülkede Yeni Yıl ve mali piyasa tatillerinin 3 gün uzatılması durumun resmi rakamlara yansıdığından daha vahim olabileceğinin bir işareti. Yeni Yıl Çin’in pik harcama dönemi ki bu sene kaybedildi. Türk TV’lerinde Çin’den haber veren muhabirler toplu eğlence yerleri ve kent meydanlarının boş olduğunu anlatıyor.
Doğal olarak piyasalarda panik boyutuna erişen satışlar sürüyor. TSİ ile 18:00’de Dow Jones 400 puandan fazla düşüş kaydederken, VIX korku endeksi de günlük %21 sıçramayla 17.50 civarına çıktı. Kapnamak üzere olan Avrupa borsalarında tüm tahtalar kıpkırmızı, Stoxx600 %2.15 geriliyor.
Türkiye’in de dahil olduğu Gelişmekte Olan Piyasalar (GOP, Ülkeler = GOÜ) endekslerinden veri geç geliyor, fakt son veriye göre MSCI GOP Hisse Endeksi %0.7, GOÜ FX ise dolara karşı %0.3 değer yitirmiş durumda.
Petrol Çin’de büyümenin yavaşlayıp ona mal satan tüm ülkelerin de fren yapması senaryosunu çok ciddiye aldı. West Texas %2, Brent %1.75 düşerken, Brent $60/varilin altında. Altın ise ufak bir kazançla 1.580/onsu zorluyor. Asıl kazanan SGMK yani bono-tahvil pazarı. Dünyanın her yerinden ABD, Alman, Japon DİBS’e kaçış var.
Coronovirüs tam anlamıyla bir Kara Kuğu ve ekonomistlerin en korktuğu belirsizlik, çünkü salgının nasıl evrileceği hususunda makul tahminler yapmak imkansız. Bir senaryoda, bu virüs de SAARS ve kuş gribi gibi zaman içinde alt edilir, ya da yaz yaklaştıkça gücünü yitirir ve dünya krizi az bir zararla atlatır. İkinci senaryoda, virüs Çin’den başka ülkelere, örneğin yazın bitmek üzere olduğu Güney Yarım Küre’ye yayılarak yeni yayılma rotaları bulur. Bir noktada aktif iş gücünü etkileyip gerek üretim, gerekse hanehalkı harcamalarını kayda değr ölçüde düşürebilir.
Bu günlerde paniği önleyecek ilk gelişme Dünya Sağlık Örgütü’nün rahatlatıcı bir açıklaması olabilir. Çin’de yeni vaka sayısının ivme kaybetmesi, veya diğer ülkelerden yeni vaka haberi gelmemesi de moralleri düzeltebilir. Söylenecek tek şey, bekleyip göreceğiz, fakat piyasaları iyice sarsıp, güven ve finansal koşulların sıkılaşması kanallarıyla reel sektöre bulaşabilecek bir geleceğe hazırlıklı olmakta da fayda var.
Yatırımcılar yeni haftaya salgının ekonomik giderini hesaplayarak giriyor. Hastalığı iyileştirecek ya da önleyecek bir aşı olmaması, her türlü projeksiyonu aşan yayılma hızı ve Beijing’in geleneksel kötü haberleri saklma alışkanlığı yatırımcıları çok rahatsız ediyor. Ülkede Yeni Yıl ve mali piyasa tatillerinin 3 gün uzatılması durumun resmi rakamlara yansıdığından daha vahim olabileceğinin bir işareti. Yeni Yıl Çin’in pik harcama dönemi ki bu sene kaybedildi. Türk TV’lerinde Çin’den haber veren muhabirler toplu eğlence yerleri ve kent meydanlarının boş olduğunu anlatıyor.
Doğal olarak piyasalarda panik boyutuna erişen satışlar sürüyor. TSİ ile 18:00’de Dow Jones 400 puandan fazla düşüş kaydederken, VIX korku endeksi de günlük %21 sıçramayla 17.50 civarına çıktı. Kapnamak üzere olan Avrupa borsalarında tüm tahtalar kıpkırmızı, Stoxx600 %2.15 geriliyor.
Türkiye’in de dahil olduğu Gelişmekte Olan Piyasalar (GOP, Ülkeler = GOÜ) endekslerinden veri geç geliyor, fakt son veriye göre MSCI GOP Hisse Endeksi %0.7, GOÜ FX ise dolara karşı %0.3 değer yitirmiş durumda.
Petrol Çin’de büyümenin yavaşlayıp ona mal satan tüm ülkelerin de fren yapması senaryosunu çok ciddiye aldı. West Texas %2, Brent %1.75 düşerken, Brent $60/varilin altında. Altın ise ufak bir kazançla 1.580/onsu zorluyor. Asıl kazanan SGMK yani bono-tahvil pazarı. Dünyanın her yerinden ABD, Alman, Japon DİBS’e kaçış var.
Coronovirüs tam anlamıyla bir Kara Kuğu ve ekonomistlerin en korktuğu belirsizlik, çünkü salgının nasıl evrileceği hususunda makul tahminler yapmak imkansız. Bir senaryoda, bu virüs de SAARS ve kuş gribi gibi zaman içinde alt edilir, ya da yaz yaklaştıkça gücünü yitirir ve dünya krizi az bir zararla atlatır. İkinci senaryoda, virüs Çin’den başka ülkelere, örneğin yazın bitmek üzere olduğu Güney Yarım Küre’ye yayılarak yeni yayılma rotaları bulur. Bir noktada aktif iş gücünü etkileyip gerek üretim, gerekse hanehalkı harcamalarını kayda değr ölçüde düşürebilir.
Bu günlerde paniği önleyecek ilk gelişme Dünya Sağlık Örgütü’nün rahatlatıcı bir açıklaması olabilir. Çin’de yeni vaka sayısının ivme kaybetmesi, veya diğer ülkelerden yeni vaka haberi gelmemesi de moralleri düzeltebilir. Söylenecek tek şey, bekleyip göreceğiz, fakat piyasaları iyice sarsıp, güven ve finansal koşulların sıkılaşması kanallarıyla reel sektöre bulaşabilecek bir geleceğe hazırlıklı olmakta da fayda var.
Yorum Gönder